สืบสานตำนาน สานต่อชีวิต
“บุญคูณลาน” ประเพณีแห่งความอุดมสมบูรณ์ของชาวอีสาน 🙏
เมื่อข้าวในนาสุกเหลือง ชาวอีสานจะร่วมใจกันจัดงาน "บุญคูณลาน" หรือ "บุญเดือนยี่" เพื่อขอบคุณแม่โพสพและขอพรให้การเก็บเกี่ยวในปีต่อไปอุดมสมบูรณ์
“บุญคูณลาน” เป็นพิธีกรรมสำคัญที่จัดขึ้นหลังการเก็บเกี่ยวข้าว โดยมักจัดในเดือนยี่ตามปฏิทินท้องถิ่น คำว่า "คูณลาน" มาจาก "คูณ" ที่แปลว่าเพิ่มพูน และ "ลาน" ซึ่งหมายถึงพื้นที่นวดข้าว พิธีนี้มีจุดประสงค์เพื่อแสดงความเคารพต่อแม่โพสพและขอพรให้ข้าวอุดมสมบูรณ์
ก่อนเริ่มพิธี มีการย้ายแม่ธรณีออกจากลานและบอกกล่าวแม่โพสพ โดยใช้เครื่องประกอบพิธี เช่น ใบคูณ ใบยอ ยาสูบ เขาควาย หมาก ไข่ ดอกไม้ และธูปเทียน ซึ่งจะบรรจุลงในก่องข้าวเรียกว่า "ขวัญข้าว" จากนั้นจะเริ่มนวดข้าวและทำพิธีสู่ขวัญข้าว โดยการสร้างกองข้าวให้สูงสวยงาม ปักต้นกล้วย ต้นอ้อย และตาแหลวที่มุมทั้งสี่ของกองข้าว พร้อมทั้งวางขวัญข้าวไว้บนยอดกอง
ในวันงานจะมีการนิมนต์พระสงฆ์มาเจริญพระพุทธมนต์ ถวายภัตตาหาร และประพรมน้ำมนต์บนกองข้าว หลังจากนั้นจึงประกอบพิธีบายศรีสู่ขวัญให้แก่ข้าว เมื่อเสร็จพิธีจึงขนข้าวขึ้นยุ้ง โดยจะมีการเสียบใบคูณและใบยอไว้ที่เสายุ้งข้าวทุกเสาเพื่อเป็นสิริมงคล พร้อมทั้งเชิญขวัญข้าวและแม่โพสพขึ้นสู่ยุ้งด้วย
ประเพณีนี้สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อและวัฒนธรรมอันลึกซึ้งของชาวอีสานที่มีต่อข้าวซึ่งเป็นพืชเศรษฐกิจสำคัญของภูมิภาค
แหล่งที่มา: หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
👨🌾 ติดตามข่าวสารยันม่าร์ได้ที่:
#Yanmarthailandfanclub #yanmarthailand #ยันม่าร์ #รถแทรกเตอร์